due [djuː; NAmE duː] A.adj 1.~ to sth/sb (біреу/бірнәрсе) себепкер болған; біреуге/бірнәрсеге байланысты ¨The team's success was largely due to her efforts. – Команда табысқа көбінесе оның арқасында жетті. ¨Most of the problems were due to human error. – Проблемалардың көбі адам қатесінің кесірінен болған. ¨The project had to be abandoned due to a lack of government funding. – Үкімет қаржыландыруының аздығына байланысты жобадан бас тартуға тура келді. ¨Due to staff shortages, we are unable to offer a full buffet service on this train. – Қызметкерлердің аздығына байланысты бұл поезда толық буфет қызметін көрсете алмаймыз. 2.болатын, келетін ¨When's the baby due? – Сәби қашан дүниеге келмекші? ¨The next train is due in five minutes. – Келесі поезд бес минутта келеді. ¨(especially NAmE) My essay's due next Friday. – Эссемді келесі жұмаға дейін жазуым керек. ¨~ to do sth Rose is due to start school in January. – Рөуз оқуын қаңтарда бастамақ. ¨~ for sth The band's first album is due for release later this month. – Эстрадалық топтың тұңғыш альбомы осы айдың аяғында шықпақшы. 3.төлейтін уақыт ¨Payment is due on 1 October. – 1 қазанға қарай төленуі керек. 4.~ (to sb) қарыз ¨Have they been paid the money that is due to them? – Олар өздеріне тиесілі ақшаны алды ма? ¨Our thanks are due to the whole team. – Біз бүткіл командаға/топқа рахметімізді айтамыз. 5.біреуге тиесілі; біреу лайықты дег мағ ¨~ sth I'm still due 15 days' leave. – Менің әлі 15 күн(дік) демалысым бар. ¨~ for sth She's due for promotion soon. – Жуырда ол/оның жоғарылауы керек. 6.(formal) тиісті, лайықты ¨After due consideration, we have decided to appoint Mr Davis to the job. – Тиісінше ойланғаннан соң біз Дэвис мырзаны осы жұмысқа тағайындауды ұйғардық. ¨to make due allowance for sth – бірнәрсені қажетінше ескеру ¨(BrE) He was charged with driving without  due care and attention. – Оған қалай болса солай айдағаны үшін айып тағылды. 7. (idm) *in due course дер кезінде, өз уақтында ¨Your request will be dealt with in due course. – Өтінішіңіз дер кезінде/уақтылы қаралатын болады. B.n 1. your/sb's ~ тиесілі үлес, т.с.с. ¨He received a large reward, which was no more than his due. – Ол ірі марапат алды, алайда ол бейнетінің зейнеті ғана. ¨She's a slow worker, but to give her her due, she does try very hard. – Ол асықпай істегенімен, айта кету керек, өте мехнаттанады. 2. ~s төлем, жарна ¨to pay your dues – төлеміңді төлеу ¨trade union dues – кәсіподақ(қа мүшелік) жарнасы C.adv ~ north/south/east/west тура; түп-түзу ¨to sail due east – тура шығысқа жүзу ¨The village lies five miles due north of York. – Ауыл Йорктің тура солтүстігінде бес миль жерде.