pay [peɪ] A.v (pt, pp paid [peɪd]) 1. (ақша) төлеу ♦Who's paying? – Кім төлейді? ♦∼ for smth I'll pay for the tickets. – Билеттерге/ Билеттер үшін мен төлеймін. ♦You have to pay extra for a single room. – Бір кісілік бөлме үшін қосымша төлеуіңіз керек. ♦Many consumers are willing to pay more for better service. – Көптеген клиенттер жақсы қызмет үшін артық төлеуге әзір. ♦∼ smb for smth Let me pay you for your time. – Уақытыңызды алғаным үшін сізге төлейін. ♦∼ for smb to do smth Her parents paid for her to go to Canada. – Ата-анасы оның Канадаға барғанын төледі. ♦∼ smb Would you mind paying the taxi driver? – Такси жүргізушісіне төлеймісің(із)? ♦∼ smb/smth She's paid $200 a day. – Оған күніне $200 төлейді. ♦∼ smth Let me pay the bill. – Счетты мен төлейін. ♦∼ by smth Are you paying by card? – Кардпен/ Карточкамен төлеймісің(із)? ♦∼ (in) smth to pay (in) cash – нақ ақшамен төлеу ♦∼ smth for smth She pays £200 a week for this apartment. – Ол пәтері үшін аптасына $200 төлейді. ♦∼ smb/smth to do smth I don't pay you to sit around all day doing nothing! – Саған күні бойы бос/ құр(ы) отырғаның үшін төлемеймін! ♦∼ smb smth to do smth I pay him £10 to clean the car. – Машинаны тазалау үшін оған £10 төлеймін. 2.төлеу, өтеу ♦∼ smth to pay a fee/bill/fine/debt – төлем/ счет/ айыппұл төлеу / қарыз өтеу ♦to pay your rent – жал/ аренда үшін төлеу ♦Everyone has to pay their taxes. – Әркім (өзіне тиесілі) салық төлеу керек. ♦The union paid all her legal costs. – Кәсіподақ оның барлық хұқықтық шығындарын өтеді/ төледі. ♦∼ smth to smb Membership fees should be paid to the secretary. – Мүшелік жарналар хатшыға берілуі/ төленуі керек. ♦∼ smb smth He still hasn't paid me the money he owes me. – Ол менен алған қарызын әлі қайтармады/ өтемеді/ төлемеді. 3.жалақы төлеу, жұмысы үшін ақы төлеу ♦Software firms generally pay well. – Компьютерлік программалар фирмалары жалпы жақсы төлейді. ♦jobs that pay less than £10 an hour – сағаты £10-тан аз жұмыстар ♦I need to get a job that pays better. – Маған ақшасы жақсы жұмыс керек. 4. (зат есіммен бірігіп белгілі бір әрекетті білдіреді) ♦∼ smth Most of the students weren't paying attention. – Студенттердің көбі көңіл бөлмей отырды. ♦∼ smth to smth /smb The director paid tribute to all she had done for the charity. – Мейірім ұйымына сіңірген барлық еңбегі үшін директор оған рахмет айтты. ♦He paid a visit to Japan last year. – Өткен жылы ол Жапонияға барды/ барып-қайтты. ♦The film pays homage to classic Hollywood musicals. – Фильм классикалық Голливуд фильмдері жайлы тебірене айтады. ♦∼ smb smth I'll pay you a visit when I'm next in town. – Келесі жолы қалада болғанда саған/ сізге соға кетемін. ♦He's always paying me compliments. – Ол ылғи маған жылы сөздер айтады/ ылғи мені мақтап жүреді. 5.пайда әкелу, оң нәтиже беру ♦It's hard to make farming pay. – Ауыл шаруашылығынан табыс табу қиын. ♦Crime doesn't pay. – Қылмыс түбі - қорлық. ♦it ∼s to do smth It pays to keep up to date with your work. – Жұмыста тыңғылықты болған - дұрыс. ♦it ∼s smb to do smth It would probably pay you to hire an accountant. – Бухгалтер жалдағаның дұрыс болар. 6.жазалану, сазайын тарту, жазасын алу, «төлеу» ♦∼ for smth You'll pay for that remark! – Ол сөзің үшін әлі сазайыңды тартасың! ♦He will pay dearly for what he did. – Ол істеген ісі үшін оңбайтын болады. ♦∼ with smth Many people paid with their lives. – Көптеген адам жан тапсырды. 7. (idm) *cost/pay an arm and a leg (informal) бағасы өте қымбат болу/ өте көп төлеу *the devil/hell to pay ​(informal) көп қиындық/ ауыртпалық ♦There'll be hell to pay when he finds out. – Ол біліп қойса, сұмдық болады. *give/pay heed (to smb/smth) | take heed (of smb/smth) ​(formal) мұқият көңіл бөлу/ назар аудару/ құлақ түру ♦They gave little heed to the rumours. – Өсек-аяңға олар пәлендей көңіл бөлмеді. ♦I paid no heed at the time but later I had cause to remember what he’d said. – Уақтысында көңіл бөлмеппін, бірақ кейін оның не айтқаны есіме түскен бір жайт болды. ♦Small businesses would be wise to take heed of the warnings contained in the Chancellor’s speech. – Шағын бизнестердің/ кәсіпорындардың қаржы министрінің ескертпелеріне құлақ түргені жөн. ♦She took little heed of her surroundings. – Ол төңірегіндегілерге онша көңіл бөлмеді. ♦They paid no heed to the advice. – Олар кеңеске құлақ түрмеді. *he who pays the piper calls the tune (saying) ақша төлеген адам музыканы заказ береді *not pay smb/smth any mind ​(NAmE) көңіл бөлмеу, назар аудармау ♦People call him names sometimes, but he doesn't pay them any mind. – Кейде жұрт оны келекелесе де ол көңіл бөлмейді. *pay court to smb (old-fashioned) қадірлеу, қастерлеу, ардақтау *pay your dues a) еңбек сіңіру, тәжірибе жию, шыңдалу, жетілу ♦As a young actor, he paid his dues in small roles. – Жас актер ретінде ол шағын рольдер ойнап шыңдалды. ♦She is incredibly qualified and has paid her dues to become president. – Ол - өте тәжірибелі және президент болуға лайықты. b) талапты орындау, тиісті нәрсені істеу ♦Vick paid his dues, and since being released from prison has been a model citizen. – Вик жазасын өтеп, абақтыдан босағалы бері мінсіз азамат болып жүр. *pay for itself өзін-өзі ақтау ♦The rail pass will pay for itself after about two trips. – Көп мәртелі пойыз жол билеті екі рет жүргеннен соң өзін ақтайды. *pay good money for smth көп ақша төлеу, қымбатқа алу ♦I paid good money for this jacket, and now look at it - it's ruined! – Бұл жакетті қымбатқа алғанмын, міне енді – құрыды! *pay the/a penalty/price (for smth/for doing smth) қателігі, тб үшін сазайын тарту/ жазасын алу/ жапа шегу ♦He looked terrible this morning. I think he's paying the penalty for all those late nights. – Бүгін өңі быт-шыт болып тұр. Талай түн кеш жатып жүр еді - енді міне содан жапа шегуде. ♦They're now paying the price for past mistakes. – Олар бұрынғы қателіктері үшін жапа шегуде. ♦She thinks that any inconvenience is a price worth paying for living in such a beautiful place. – Ол кез-келген қолайсыздық осындай әдемі жерде тұру үшін төлеген құн деп ойлайды. *pay your respects (to smb) ​(formal) құрмет көрсету, ардақтау, қадірлеу, қастерлеу ♦Many came to pay their last respects. – Жерлеуге көптеген адам келді. *pay through the nose (for smth) ​(informal) тым көп ақша төлеу *pay its way өз құнын өтеу/ ақтау ♦The bridge is still not paying its way. – Көпір әлі өз құнын ақтамады. *pay your way өз шығынын өзі көтеру *rob Peter to pay Paul (saying) «Полға төлеу үшін Питерді тона», біреуден қарыз алып басқа біреуден алған қарызын қайтару; бірнәрседегі ақшаны алып екінші бір нәрсеге пайдалану *you pays your money and you takes your choice [қ-з: money (4)] 8. (phr v) *pay smb back (smth) | pay smth  back (to smb) қарызын өтеу/ қайтару (syn: repay) ♦I'll pay you back next week. – Ақшаңды келесі жетіде қайтарамын. ♦You can pay back the loan over a period of three years. – Кредитті үш жылда өтеуге болады. ♦Did he ever pay you back that $100 he owes you? – Ол саған қарыз $100-ды қайтарып па еді? *pay smb back (for smth) біреуге есесін қайтару, бірнәрсе істегені үшін сазайын тарттыру ♦I'll pay him back for making me look like a fool in front of everyone. – Әркімнің алдында мені ақымақ қып көрсеткені үшін оған әлі есесін қайтарамын/ ол әлі сазайын тартады. *pay smth down ​(especially NAmE) төлеп қарызын азайту ♦She used the money to pay down her mortgage. – Ол ақшаны ипотекасын азайту үшін пайдаланды. *pay smth in | pay smth into smth банкке ақша депозиттеу, банктегі счетқа ақша салу ♦I paid in a cheque this morning. – Бүгін банкке чек өткіздім. ♦I'd like to pay some money into my account. – Счетыма біраз ақша салайын деп едім. *pay off ​(informal) өзін-өзі ақтау, өз құнын өтеу, табысты болу ♦The gamble paid off. – Тәуекел/ Риск өзін ақтады. *pay smb off a) жалақысын беріп босату ♦The crew were paid off as soon as the ship docked. – Кеме тоқтаған бойда экипаж ақшасын алды да кетті. b) ​(informal) «пара беріп аузын жабу», біреу заңсыз бірнәрсені айтпасын деп оған ақша беру ♦All the witnesses had been paid off. – Куәлердің бәріне пара берген. *pay smth off қарызын төлеп бітіру, қайтарып болу ♦We paid off our mortgage after fifteen years. – Ипотекамызды он бес жылда төлеп бітірдік. *pay smth out a) көп ақша төлеу ♦I had to pay out £500 to get my car repaired. – Машинамды жөндету үшін £500 төлеуіме тура келді. b) қолынан/ уысынан арқан өткізу *pay up төлеп құтылу, төлеп тастау/ бітіру ♦I had a hard time getting him to pay up. – Оның қарызынан құтыла алмай қиналдым. B.n 1.жалақы, еңбекақы, ақы ♦Her job is hard work, but the pay is good. – Жұмысы ауыр болғанмен, жалақысы жақсы. ♦workers on low pay – жалақысы аз жұмысшылар ♦overtime/holiday pay – артық істегені үшін төлем/ демалыс төлемі ♦Her monthly take-home pay after taxes is $2 600. – Оның қолына салықтардан кейін таза тиетін жалақы - $2 600. ♦the principle of equal pay for equal work – бірдей жұмысқа теңдей төлеу принципі ♦Two members of staff have been suspended on full pay. – Екі қызметкердің жұмысы тоқтатылды, жалақылары толығымен сақталатын болады. ♦a pay increase/cut – жалақының өсуі/ азаюы ♦(BrE) a pay rise – жалақының өсуі ♦(NAmE) a pay raise – жалақының өсуі ♦a 3 per cent pay offer – 3 проценттік төлем ұсынысы ♦The company has imposed a two-year pay freeze. – Компания екі жыл бойы жалақыны өсірмейтін болды. ♦the pay gap between men and women – ерлер мен әйелдер арасындағы жалақы айырмашылығы ♦to make a pay claim – жалақыны өсіруді сұрау ♦They demanded improved pay and conditions. – Олар еңбекақыны өсіріп, жұмыс жағдайын жақсартуды талап етті. 2. (idm) *be above/beyond smb's pay grade қабілетінен/ жауапкершілік деңгейінен жоғары/ тыс ♦This decision is above my pay grade. – Бұл шешім менің жауапкершілігіме кірмейді. *in the pay of smb/smth ​(usually disapproving) біреуге (жасырын) жұмыс істейтін ♦He was in the pay of the drugs barons. – Ол наркобарондарға жұмыс істеп келген.