round [raʊnd] A.adj (rounder, roundest) 1.домалақ; дөңгелек, шеңбер/ сақина пішінді ♦a round plate – дөңгелек табақ/ тарелка ♦These glasses suit people with round faces. – Бұл көзәйнектер домалақ/ дөңгелек жүзді адамдарға жарасады. ♦The fruit is small and round. – Жеміс – кішкентай әрі домалақ. ♦the discovery that the world is round – жердің домалақ екенін аңғару ♦The child was watching it all with big round eyes. – Бала осының бәрін дөңгеленген көздерімен қызыға көріп отырды. ♦a T-shirt with a round neck – дөңгелек жаға(лы) футболка 2.дөңес; доғал, имек; дөңгелек ♦the round green hills of Donegal – Донегалдың дөңес, жасыл қырқалары ♦Put both the surname and publication date in round brackets. – Аты-жөні мен жарияланған күнді имек жақшалардың ішіне қой(ғын). ♦She had a small mouth and round pink cheeks. – Аузы кішкентай, беттері дөңгелек еді. ♦Choose shoes with a flat sole and round toes. – Табаны жайпақ, ұшы доғал аяқ киім ал. 3.дөңгелек (сан) (круглое число) (соңы 0-ге аяқталатын сандар) ♦Make it a round figure - say forty dollars. – Дөңгелектеп, қырық доллар делік. ♦Well, in round figures we've spent twenty thousand so far. – Иә, әзірге шамамен жиырма мың жұмсаптық. B.adv (especially BrE) (NAmE usually around) 1.айналған, айнала/ шеңбер бойымен қозғалған, дөңгеленген ♦Everybody joins hands and dances round. – Әркім қол ұстасып, дөңгелене билейді. ♦The children were spinning round and round. – Балалар айналып жатты. ♦(figurative) The thought kept going round and round in her head. – (Осы) ой санасын мазалаумен болды. 2.айнала ұзындығы, шеңбер ♦a young tree measuring only 18 inches round – діңінің шеңбері 47 см-дей болатын жас ағаш ♦They've built a high fence all round to keep intruders out. – Ешкім кірмесін деп олар айнал(дыр)а биік қоршау тұрғызды. 3.жан-жақта(н), барлық жақта(н), айнала ♦A large crowd had gathered round to watch. – Жұрт көру үшін айнала тұрды. 4.әр жерде/ тұста ♦People stood round waiting for something to happen. – Жұрт бірдеңе(нің) болатынын күтіп әр жерде тұрды. 5.кері, қарсы жаққа ♦He turned the car round and drove back again. – Ол машинаны кері бұрып айдап кетті. ♦She looked round at the sound of his voice. – Оның даусын естіп ол кері бұрылды. ♦Harvey spun round to face him. – Оны көру үшін Харви кері айналды. 6.кері, айнала ♦We walked round to the back of the house. – Кері жүріп, үйдің арт жағына бардық. ♦The road's blocked - you'll have to drive the long way round. – Жол жабық – біраз айналуыңа тура келеді. 7.әрі-бері, бір жерден екінші бір жерге ♦They've moved all the furniture round. – Олар барлық мебельді әрі-бері қозғады. ♦He went round interviewing people about local traditions. – Ол жұртты аралап, жергілікті салт-дәстүрлер жөнінде сұрастырды. ♦Pass the biscuits round. – Бисквиттерді таратсыншы. ♦Have we enough cups to go round? – Бәрімізге шыны-аяқ/ чашка жете(ді) ме? ♦Rumours are going round that she's pregnant again. – Ол тағы жүкті екен деген өсек тарауда. 8. (informal) (белгілі бір) тұсқа, тұста, жерде, жерге ♦I'll be round in an hour. – Бір сағатта (сонда не осында) боламын. ♦We've invited them round this evening. – Бүгін кешке оларды қонаққа шақырдық. ♦Edward loved her cooking and regularly came round to supper. – Эдуард оның ас пісіргенін жақсы көретін, сондықтан кешкі асқа келіп тұратын. 9. (idm) *(the) next, first, second, etc. time round келесі, бірінші, екінші жолы/ кезде ♦He repeated none of the errors he'd made first time round. – Ол алғашқы кезде жасаған қателіктерінің ешқайсысын қайталамады. ♦This time round it was not so easy. – Бұл жолы сонша(ма) оңай болмады. *round about a) шамамен, жуықтай ♦We're leaving round about ten. – Ондарда кетеміз. ♦A new roof will cost round about £3 000. – Үйдің жаңа шатыры/ төбесі шамамен £3 000 болады. b) (сол, осы) төңіректе ♦in Oxford and the villages round about – Оксфордта және сол маңайдағы ауылдарда C.prep (especially BrE) (NAmE usually around) 1.айнала (қозғалатын), шеңбер бойымен, дөңгелене ♦the first woman to sail round the world – дүниені желкенді қайықпен айналған тұңғыш әйел ♦The earth moves round the sun. – Жер күнді айналады. 2.арғы жақта/ шетте ♦Our house is round the next bend. – Үйіміз келесі бұрылыстан кейін. ♦There she is, coming round the corner. – Ол әнеу тұста келе жатыр. ♦(figurative) There must be a way round the problem. – Бұл мәселені шешетін жол болуы тиіс. 3.жан-жақта(н); айнал(дыр)а, қапсыра, қусыра ♦She put her arms round him. – Ол оны айқара құшақтады. ♦He had a scarf round his neck. – Мойнында шарф бар еді. ♦They were all sitting round the table. – Бәрі столды айнала отырған. ♦She looked all round the room. – Ол бөлмені тегіс қарап шықты. ♦He has to organize his life round the kids. – Оның ойлағаны – балалары. 4. (idm) *a millstone around/round your neck «мойынға байланған тас», ауыр жауапкершілік/ міндет ♦My debts are a millstone around my neck. – Қарыздарым -мойнымдағы батпан тас. ♦Unemployment was an economic millstone around the country’s neck. – Жұмыссыздық – елдің экономикалық бас ауруы. *round here осында, (осы) төңіректе, маңайда ♦There are no decent schools round here. – Бұл маңайда дұрыс мектеп жоқ. D.n 1. (жарыстағы) кезең, айналым ♦the qualifying rounds of the National Championships – ұлттық чемпионаттардың іріктеу/ квалификациялық кезеңі ♦Anderson was knocked out of the tournament in the third round. – Андерсон турнирдің үшінші кезеңінде жеңілді. ♦He beat Fischer in the opening round. – Алғашқы кезеңде ол Фишерді жеңді. ♦She made it through to the final round. – Ол ақтық кезеңге дейін жетті. 2. (бокста, күресте) раунд (бөлім) ♦The fight only lasted five rounds. – Айқас бес раунд қана жалғасты. ♦Ali won the next round convincingly. – Әли келесі раундты айқын басымдықпен ұтты. 3.кезең ♦the next round of peace talks – бейбіт келіссөздердің келесі кезеңі ♦the final round of voting in the election – сайлауда дауыс берудің ақтық кезеңі 4.күнделікті/ әдеткі тірлік ♦the daily round of school life – мектеп өміріндегі күнделікті тірлік ♦Her life is one long round of parties and fun. – Оның той-томалақ, қызықтан қолы босамайды. 5. күнделікті/ әдеткі жол/ бағыт ♦on your ∼ Dr Green was on her daily ward rounds. – Доктор Грин әдетінше палаталарды аралап жүрген. ♦(BrE) a postman on his delivery round – хат таратып жүрген почтальон ♦The milkman does his round very early. – Сүтші ісіне ертемен кіріседі. 6.бір мезгілде бір адам сатып алған ішімдіктер ♦a round of drinks – ішімдіктер ♦It's my round. – Ішімдіктер үшін менің төлейтін кезегім. 7. (BrE) нан тілімі; наннан жасаған сәндуич ♦Who's for another round of toast? – Кім тост жасағысы/ нан қыздырғысы келеді? ♦two rounds of beef sandwiches – сиыр етінен жасаған екі сәндуич 8.домалақ нәрсе ♦Cut the pastry into rounds. – Тоқашты домалақтап кес. 9. ∼ of applause/cheers қол шапалақтау, қоштау, құптау ♦There was a great round of applause when the dance ended. – Би аяқталғанда ду қол шапалақтау болды. 10.атылған оқ; оқ ♦They fired several rounds at the crowd. – Олар топқа бірнеше рет оқ атты. ♦We only have three rounds of ammunition left. – Үш-ақ оғымыз қалыпты. 11. (music) (екі не одан көп дауысқа арналған) ән 12. (idm) *do/go the rounds (of smth) a) (BrE) (NAmE make the rounds) (хабар, тб ж) тарау, жайылу b) (BrE) (also make the rounds) әрі-бері жүру, ел аралау, кезу ♦He’s doing the rounds of insurance firms. – Ол сақтандыру (страхование) фирмаларын аралап жүр. ♦The Vice-President made the rounds of television talk shows. – Вице-президент телеарналардағы пікіралмасуларға қатысты. *in the round сахнаға жан-жақтан қараған E.v 1. ∼ smth бұрылып/ айналып кету, бұрыла/ айнала жүру ♦The boat rounded the tip of the island. – Қайық аралдың ұшын айналып кетті. ♦We rounded the bend at high speed. – Қатты келіп бұрылдық. 2. ∼ (smth) дөңгелену ♦She rounded her lips and whistled. – Ол еріндерін шүріштіріп, ысқырды. ♦His eyes rounded with horror. – Шошып, көзі шарасынан шығып кетті. 3. ∼ smth (up/down) (to smth) санды дөңгелектеу (округлять число) 4. (phr v) *round smth off (with smth) a) (NAmE also round smth out) аяқтау, тәмамдау, бітіру ♦She rounded off the tour with a concert at Carnegie Hall. – Ол турын Карнеги-холлда тәмамдады. ♦A coffee would round the meal off nicely. – Кофе тамақты жақсы сіңдіреді. ♦We rounded off the day with a picnic. – Күн соңына көкте отырдық. b) кедір-бұдырды кетіру ♦You can round off the corners with sandpaper. – Бұдырларын наждакпен ысқылап кетірсе болады. *round on smb дүрсе қоя беру, ұрсып тастау (syn: turn on) ♦He rounded on journalists, calling them ‘a pack of vultures’. – Ол журналистерге «құзғындардың үйірі» деп дүрсе қоя берді. *round smb/smth up a) жию, жинау, басын қосу ♦I rounded up a few friends for a party. – Бірнеше досымды шайға шақырдым. ♦The cattle are rounded up in the evenings. – Малды кешке жияды. b) қолға түсіру, ұстау, қамау ♦A number of suspects were rounded up and questioned. – Бірнеше сезіктіні қолға түсіріп, тергеді.