be 1 [bi; екпінді формасы bi:] v 1.( there-ден кейін, a/an, no, some, etc + n бұрын келеді) (а)өмір сүру, тіршілік ету, (бар) болу ¨Is there a God? – Құдай бар ма? ¨For there to ~ life there must ~ air and water. – Тіршілік болу үшін ауа мен су қажет. ¨There are no easy answers. – Жеңіл жауап(тар) болмайды. ¨Once upon a time there was a princess. – Ерте, ерте, ертеде бір принцесса болыпты. ¨There have been cows in that field since my grandfather’s time. – Ол алқаптағы сирылар менің атам бар кезден бері болған. (b)бар болу, тұру ¨There is a bus-stop down the road. - Жолдың төменгі жағында автобус аялдамасы бар. ¨There were no books on the shelf. – Сөрелерде ешбір кітап болмады. ¨There are some good photographs in this exhibition. – Бұл көрмеде біраз жақсы фотосуреттер бар. 2.(үстеумен (adv) я препозициялық сөз тіркесімен (prepositional phrase) келіп кеңістіктегі я уақыттағы орнын білд-ді) (a)(белг. бір жерде орналасу, болу дег. мағ білд-ді) –да, -де, -та, -те ¨The lamp is on the table. – Шам стол үстінде. ¨The stable is a mile away. – Атқора бір миль жерде. ¨Mary is upstairs. – Мәри жоғарғы қабатта. ¨John is out in the garden. – Джон тыста, бақшада. ¨They are on holiday in Medeu. – Олар Медеуде демалып жүр (демалуда). (b) (белгілі бір уақытты білд-ді) ¨The party is after work. – Жиын-той жұмыстан кейін (болады). ¨The election was on Monday. – Сайлау дүйсенбіде болды (болып өтті). ¨The concert will be in the school hall. – Концерт мектеп залында болады. ¨The meetings are on Tuesdays and Thursdays in the main hall. – Кездесулер сейсенбі, бейсенбі күндері басты залда болады. (c)¨She has been in her room for hours. – Ол сағаттар бойы бөлмесінен шықпады. ¨They are here till Christmas. – Олар бұнда Рождествоға дейін болады. (d)(қатысу, болу деген мағ.) ¨Were you at the club yesterday? – Кеше клубта болдың ба? ¨I’ll be at the party. – Мен отырыста боламын. 3.(жолға шығу, келу деген мағ.) ¨I will be on my way very soon. – Мен жуық арада жолға шығамын. ¨She is from Italy. – Ол Италиядан. 4.(тек perfect tense-пен келіп сапарда болу, бару, т.с.с. мағ. білд.) ¨I have never been to Spain. – Мен Испанияда болған емеспін. ¨She had been abroad many times. – Ол шетелдерде талай рет болған. 5.(сапасын, күйін білдіргенде қолд.) ¨Life is unfair. - Өмір - әділетсіз. ¨The world is round. - Әлем – дөңгелек. ¨He is ten years old. – Ол онда (он жаста). ¨I am of average height. – Мен орта бойлымын. ¨“Be quick!” – «Жылдамдат!» ¨She is a great buity. – Ол (әйел) бір ғажайып сұлулық. ¨ “How are you?” “I am quite well. Thanks” – «Қалайсың(-сыз)?» «Рахмет, жақсымын». 6.(екпінді сөйлемдерде) ¨Were they surprised to see us! – Бізді көріп олар таңғалды-ау! ¨Aren’t you a great cook! – Сен нағыз аспаздың өзі екенсің! ¨Wasn’t that a good film! – Тамаша фильм емес пе! (есімді, мамандықты білд.) ¨Today is Monday. – Бүгін – дүйсенбі. ¨You are the man I want. – Сен маған керек адамның өзісің. ¨Susan is a doctor. – Сюзан – доктор. ¨He wants to be a footballer. – Оның футболшы болғысы келеді. 8.(меншікті білдіргенде қолд.) ¨The money is not yours, it is John’s. – Ақша сенікі емес, Джондікі. ¨The parcel is for you. – Мына орама сізге (арналған). 8.(санын, бағасын білд.) (a)¨“How much is that dress?” “It is £50”. – «Ана көйлек қанша тұрады?» «Бұл £50 тұрады». (b) ¨Twice two is four. – Екі жердегі екім – төрт. ¨Four threes are twelve. – Төрт жердегі үш(ім) – он екі. ¨Three and three is six. – Үшке үшті қосса – алты. (c) ¨Two is a company, three is a crowd. – Екі адам – жолдас, үш адам – топ. (d) ¨It is nothing to me. – Бұл маған түк емес. ¨A thousand dollars is nothing to a rich man. – Бай адам үшін мың доллар дәнеңе емес. 10. (idm) *the be-all and end-all (of smth) (ауызекі) ең маңызды бөлігі, бары ¨Her boyfriend is the be-all and end-all of her existence. – Оның (қыздың) жігіті ол үшін тіршілігінің бары (мән-мағынасы). *to be oneself өзімен-өзі болу, яғни табиғи, қылымсымай әрекет ету ¨Don’t try to act sophisticated – just be yourself. – Тап бір тәжірибелі мамандай болмай өзіңше істемейсің бе. *be that as it may солай болса да, дегенмен де ¨I accept he is old and frail; be that as it may, he is still a good politician. – Жарайды, ол кәрі әрі қауқарсыз делік; дегенмен де ол әлі де жақсы саясаткер. *… that was … болған, еді, деп аталған (біреудің есімі ж.) ¨Miss Brown that was. – Ол қыз күнінде (үйленбей тұрып) Мисс Браун болатын. * to be болашақ, болатын ¨his bride-to-be – оның болашақ қалыңдығы ¨mothers-to-be – болашақ аналар (ауыраяқ әйелдер)

be 2 [bi; екпінді формасы bi:] aux v (көмекші етістік auxiliary verb) 1.(өткен шақпен (past participle) қосылып passice voice құрайды) ¨He was killed in the war. (м: to be killed) – Ол соғыста өлген (сөзбе сөз: өлтірілген). ¨Where were they made? – Олар қайда жасалған? ¨The thief was caught. – Ұры ұсталды. 2.(осы шақпен (present participle) бірігіп созылмалы шақты құрайды) ¨They are/were reading. – Олар оқып жатыр/жатқан еді. ¨I am studying Chinese. – Мен қытайша оқып жүрмін. ¨I shall be seeing him soon. – Мен жуықта оны көретін боламын. ¨What have you been doing this week? – Сен бұл аптада не істеп жүрдің? ¨I am always being crtiticised. – Мені ылғи да сынайды да жатады. 3. (a)(тиістілікті, қажеттікті білд.) ¨I am to inform you that … - Мен саған … деп хабарлауым керек. ¨You are to report to the police. – Сен полицияға хабарлауға тиіссің (айтуың керек). (b)(ниетті, ыңғайды, жоспарды білд.) ¨They are to be married. – Олар үйленбекші. ¨Each participant was to pay his own expenses. - Әр қатысушы өз шығынын өз көтеретін болды. ¨The telegram was to say that she would be late. – Телеграммада оның кешігетіні айтылған болатын. (с) (мүмкіндікті білд.) ¨The book was not to be found. – Кітап табылмайтынға айналды. ¨He was never to see his wife again. – Тағдыр оған әйелін енді қайтып көруді жазбапты. ¨The celebrations were not to be. – Мейрамның болуын (құдай) жазбапты. (d) (тек were түрінде паймдауды білд.) ¨If I were to tell you/were I to tell you that I killed him, would you believe me? – (Егер) саған оны мен өлтіргенмін десем, сенер ме едің? ¨If it were to rain, we would have to cancel the match tomorrow. – Егер жайын-шашын бола қалса, ертеңгі ойынды доғаруымыз керек.

be- pref 1.(етістік, сын есімдермен қосыла) ¨besmear – былғап тастау, кір қылу ¨bedeck – безендіріп тастау ¨bejewelled – асыл бұйымдармен көмкерілген 2.(зат е., сын е-мен бірігіп етістік түзеді) ¨befriend – дос қыл(ғыз)у ¨belittle – кішірейту, төмендету 3.(етісткпен қосылып жаңа етістік түзеді) ¨bemoan – қайғыру, түңілу ¨bewail – қайғы құсу, аһ ұру