top [tɒp] A.n 1.ұш, ең биік нүкте/ тұс, үсті, жоғарғы жақ, төбе (таудың), бас(ы) ♦at the ∼ of smth She was standing at the top of the stairs. – Ол басқыштың/ баспалдақтың үстінде/ ұшында тұрған. ♦The title is right at the top of the page. – Тақырып беттің/ парақтың дәл үстінде/ жоғарғы жағында. ♦at the ∼ Write your name at the top. – Жоғарғы жағында/ Үстінде атың(ыз)ды/ аты-жөнің(із)ді жаз(ыңыз). ♦to the ∼ He filled my glass to the top. – Стаканыма ол ліпілдетіп/ ліпілдете құйды. ♦to the ∼ of smth We climbed to the very top of the hill. – Төбенің дәл ұшына шықтық. ♦on the ∼ Snow was falling on the mountain tops. – Қар тау төбесіне жауып жатты. ♦on the ∼ of smth He was completely bald on the top of his head. – Оның (басының) төбесі жап-жалтыр екен/ мүлде таз екен. ♦I was out of breath when I reached the top. – Үстіне жеткенше ентігіп қалдым. ♦(BrE) the top of the milk – сүттің кілегейі/ қаймағы ♦The wind was blowing in the tops of the trees. – Жел ағаштардың ұшын ырғап жатты. ♦Can you polish the top of the table? – Столдың үстін ысасың ба/ ыса аласың ба? 2.киімнің үстіңгі/ жоғарғы бөлігі, үсті, топ ♦I need a top to go with this skirt. – Маған мына юбкаға лайық үсті/ топ керек. ♦a bikini/pyjama top – бикини/ пижама үсті/ тобы ♦She wore a pink skirt with a matching top. – Ол қызғылт юбкамен үйлесетін үсті/ топ киіпті. 3.қақпақ, ұш, тығын, бас ♦Where's the top of this pen? – Қаламның басы/ қақпағы қайда? ♦a bottle with a screw top – бұранда тығынды шөлмек/ бөтелке 4. the ∼ ең жоғарғы деңгей/ дәреже, бірінші орын, бас(ы) ♦at the ∼ of smth They finished the season at the top of the league. – Олар маусымды лиганың басында (яғни, бірінші болып) аяқтады. ♦He's at the top of his profession. – Ол – кәсібінің ең шебері/ үздігі. ♦at the ∼ The company needs to make a change at the top. – Компания басшыларын ауыстыруы керек. ♦to the ∼ She is determined to make it to the top. – Ол табысқа жетуді көздеуде. ♦He worked his way to the top in just a few short years. – Бірнеше жылда ғана ол суырылып алға шықты. ♦to the ∼ of smth The album shot straight to the top of the charts. – (Муз-қ) альбом чарттың алдына бір-ақ шықты. ♦The issue has recently risen to the top of the agenda. – Мәселе күн тәртібінің жоғарғы жағынан орын алды. ♦This decision came from the top. – Шешім жоғарғы жақтан түсті. 5. the ∼ of smth бас(ы), соң(ы), басқы не аяққы шеті ♦I'll meet you at the top of Thorpe Street. – Олар Торп-стриттің басында жолықты. 6. (өсімдік тамырынан өскен) өскін, желек, сабақ, көк, жапырақ ♦Remove the green tops from the carrots. – Сәбіздің сабағын алып таста. 7. ∼s (informal) шегі, ақыры, тб ♦It couldn't have cost more than £50, tops. – Бұл £50-тан артық тұрмайды, солай. ♦It'll take a couple of hours, tops. – Бұған бір екі сағат кетеді, болды. 8. ∼s (old-fashioned, informal) ең жақсы/ үздік/ озық ♦Among sports superstars she’s (the) tops. – Әйгілі спортшылардың ішіндегі ең үздігі – сол. ♦In the survey the Brits come out tops for humour. – Шолу нәтижесінде британдықтар әзіл жағынан бірінші болды. 9. «ұршық», «айналма» (балалардың қолмен не жіппен тарта айналдырғанда ұршықша айналатын ойыншығы) (волчок, юла) 10. (idm) *at the top/bottom of the heap [қ-з: heap (А4)] *at the top of the tree «ағаштың ұшында/ басында», ең жоғарғы қызметте/ дәрежеде *at the top of your voice барынша қатты дауыспен ​♦She was screaming at the top of her voice. – Ол барынша шыңғырып/ бажылдап жатты. *blow your top (NAmE also blow your stack)​ (informal) қатты ашулану/ ызалану *(at the) bottom/top of the pile [қ-з: pile (А7)] *come out on top жеңіп/ ұтып шығу ♦In most boardroom disputes he tends to come out on top. – Басқармадағы пікірсайыста ол көбінесе ұтып шығады. *from top to bottom бастан аяқ, басынан аяғына дейін, түк қалдырмай ♦We cleaned the house from top to bottom. – Үйді бастан аяқ тазалап шықтық. *from top to toe [қ-з: toe (А4)] *get on top of smb біреу үшін жұмыс, тб тым көп болу ♦All this extra work is getting on top of him. – Қосымша жұмыстың бәрі оны шаршата бастады. *get on top of smth игере/ бақылай/ тізгіндей алу ♦How will I ever get on top of all this work? – Мына жұмыстың бәрін бір ретке қалай салсам екен? *off the top of your head ​(informal) ойлай, пайымдай; ойында, есінде ♦I can't remember the name off the top of my head, but I can look it up for you. – Аты/ Есімі ойымда жоқ, (деректерге) қарап біліп берейін. *on top a) ең жоғарғы нүкте/ тұс, шың, ұш, үсті, төбе, тсс ♦a cake with cream on top – ұшы/ төбесі крем торт ♦Stand on top and look down. – Үстінде тұрып, төмен қара. b) озық, үздік, басым ♦She remained on top for the rest of the match. – Матчтың аяғына дейін ол алдында/ басым болды. c) қосымша, тағы, және де ♦Look, here's 30 dollars, and I'll buy you lunch on top. – Қара, міне отыз доллар, бұған қоса саған түскі ас сатып аламын. *on top of smth/smb a) үстінде, жоғарғы жағында ♦Books were piled on top of one another. – Кітаптар бір-бірінің үстіне қатталыпты/ үйіліпті. ♦There was a vase on top of the bookcase. – Кітап сөресінің үстінде ваза болды. ♦(ауысп мағ) We were all living on top of each other in that tiny apartment. – Титтей пәтерде бәріміз сығылысып тұрып жаттық. b) қосымша, тағы, және де ♦He gets commission on top of his salary. – Жалақысына қоса ол комиссия алады. ♦On top of everything else, my car's been stolen. – Бұның бәрін былай қойғанда, машинамды ұрлап кетіпті. c) жағдайды бақылауында ұстаған/ игерген/ тізгіндеген ♦Do you think he's really on top of his job? – Ол жұмысын шынымен де игере алып жатыр деп ойлайсың ба? ♦Work tends to pile up if I don’t keep on top of it. – Сәл босаңсысам, жұмыс үйіліп қалады. *on top of the world өте шат(танған), аса қуанышты/ қуанған *over the top (abbr OTT) (especially BrE, informal) аянбай/ беріле/ бейнеттене істеген ♦His performance is completely over the top. – Ол жан-тәнімен орындады. ♦an over-the-top reaction – тым асыра жауап қату *take smth from the top ​(informal) (әннің) қайырмасын айту, қайталай айту ♦OK, everybody, let's take it from the top. – Ал, қанеки, қайырмасын айтамыз. *thin/bald on top [қ-з: thin (А11)] *up top (BrE, informal) ақыл, зейін, зеректік ♦He hasn't got much up top. – Ол – пәлендей ақылды емес. ♦It’s what’s up top that matters. – Бәрі (де) ақылға байланысты. B.adj 1.ең жоғары, ең үсті ♦He lives on the top floor. – Ол ең үстіңгі қабатта/ этажда тұрады. ♦She kept her passport in the top drawer. – Паспортын ең үстіңгі тартпада ұстайды. ♦The score is in the top left-hand corner of the screen. – Ұпай/ Нәтиже монитордың сол жағында ең үстінде көрсетілген. 2.ең жоғарғы (дәреже, деңгей, мөлшер, тб); ең үздік/ озық/ озат ♦He's one of the top players in the country. – Ол – елдегі ең үздік ойыншылардың бірі. ♦She got the top job. – Ол ең мықты жұмысқа тұрды. ♦top officials – жоғары дәрежелі ресми өкілдер ♦He finished top in the exam. – Ол емтиханды үздік тапсырды. ♦She was top in English. – Ағылшын тіліне ол бірінші болды. 3. (BrE, informal) ең жақсы ♦He's a top bloke. – Ол - бір жақсы неме/ жігіт/ кісі. C.v 1. ∼ smth пәлен мөлшерге жету, тсс ♦Worldwide sales look set to top $1 billion. – Дүние жүзіндегі сату көлемі $1 млрд-қа жетпек. 2. ∼ smth (тізімнің, тб) басында/ алдында болу ♦The band topped the charts for five weeks with their first single. – Муз-қ топ өзінің алғашқы сиңглімен бес апта бойы чарттердің алдында болды. 3.үстінде/ ұшында бірдеңе болу/ қою ♦be topped by/with smth The chapel was topped by a dome of white marble. – Чапелдің/ Шіркеудің күмбезі ақ мәрмәр екен. ♦fruit salad topped with cream – үсті крем жеміс салаты 4. ∼ smth біреуден артық/ жақсы(рақ) істеу, тб ♦I'm afraid the other company has topped your offer. – Басқа компания сіздің ұсынысыңыздан жақсырақ ұсыныс жасады-ау деп ойлаймын. 5. ∼ yourself (BrE, informal) өзін-өзі өлтіру, өз-өзіне қол жұмсау 6. ∼ smth (literary) таудың басына шығу/ жету 7. (idm) *top and tail smth [қ-з: tail (В2)] *to top/cap it all [қ-з: cap (В5)] 8. (phr v) *top smth off (with smth) бірнәрсе қоса не істей бірн-ні сәтті аяқтау ♦The outfit was topped off with a large black hat. – Үлкен қара қалпақ кигенде (тысқа киетін) киім қатып/ жарасып кетті. *top out (at smth) белгілі бір деңгейге/ мөлшерге жету/ жетіп тоқтау/ тірелу ♦Inflation topped out at 12 per cent. – Инфляция 12 процентке тірелді. *top smth up (especially BrE) a) (суды, тб) еселеу, толтыру, үстіне тағы құю ♦Top the car up with oil before you set off. – Кетпес бұрын машинаның майын толтырып ал. ♦Top the oil up before you set off. – Жүрер алдында машинаңның майын толтыр. ♦Can I top your glass up? – Мына стаканды еселеші. ♦Fill the glass half full with beer and top it up with lemonade. – Стаканға жартылай сыра құй да(ғы) үстіне лимонад құй. b) ұлғайту, толтыру ♦She relies on tips to top up her wages. – Жалақысына қоса ол шайлық ақша алады. ♦(BrE) I need to top up my mobile phone. – Ұялы телефоныма ақша салуым керек. *top smb up ​(especially BrE) (стаканды, құтыны) еселеу, толтыру, үстіне тағы құю ♦Can I top you up? – Стаканыңды еселесем бола(ды) ма?